AUTODEFENTSA
DIGITALA

Unibertso birtuala ez da indarkeria soilik, tresna kultural, ekonomiko, ekologiko, politiko, sozial edo teknologiko ugari ere eskaintzen dizkigu. Edukia eta informazioa eskuratu, partekatu eta ekoitzi dezakegu. Elkar topatzeko, konplizitateak sortzeko, afektuak ehuntzeko eta kolektiboekin eta pertsonekin nahasteko aukera ematen digu. Unibertso birtuala, aldi berean, eraldaketa-tresna eta -ingurune bat da; horregatik, gure parte-hartzea eskatu behar dugu, eta beti (geure burua) zaintzeko egin behar dugu. Hona hemen horretarako gomendio batzuk.

💜EZAGUTU ETA ZABALDU INTERNETEKO PRINTZIPIO FEMINISTAK!
2014an, Komunikazioen Aurrerapenerako Elkarteak munduko 50 aktibista bildu zituen Malaysian, galdera honen inguruan: Zer Internet nahi dugu? Haien gogoetetatik sortu da desiragarrien mapa hau, sareen sare bidezkoago eta indarkeriarik gabekoago baterantz aurrera egiteko:

📍1. Interneterako sarbide irekia, irisgarria, eskuragarria, berdintasunezkoa, unibertsala.

📍2. Gai guztiei buruzko informazio garrantzitsua eskuratzea, bereziki sexu- eta ugalketa-eskubideei, eskubide judizialei eta osasun-eskubideei buruzkoa.

📍3. Teknologiaren erabilera eta, horrekin batera, IKTak kodetu, diseinatu, egokitu eta erabiltzeko eskubidea.

📍4. Erresistentziak: Internet menderatze-sistemen hedapen bat da; horregatik, espazio publiko eta pribatuetako erresistentziak hedatu behar dira.

📍5 Banakotasuna, generoak eta sexualitateak aldarrikatu, eraiki eta adieraztea ahalbidetuko duten mugimendu politiko eraldatzaileak eraikitzea.

📍6. Interneteko gobernantzan erabakiak hartzea, emakume eta disidentzia gehiago sartuz Interneti eragiten dioten politiken formulazioa demokratizatzeko, boterea eta jabetza sakabanatuz.

📍7. Ekonomia alternatiboak, komunetan, lankidetzan, elkartasunean edo iraunkortasun ekologikoan oinarrituta, logika kapitalisten, pribatizazioaren eta irabazien aurrean.

📍8. Kode irekiko eta libreko programak, teknologia sortuz eta esperimentatuz, baita segurtasun digitalean ere.

📍9. Diskurtso feminista, haren narratibak eta bizipenak zabaltzea, Estatuaren eta muturreko beste indar batzuen zapalkuntzaren aurrean.

📍10. Adierazpen askatasuna: Era guztietan (politika, erlijioa, sexua) eta teknologiaren, legediaren edo indarkeriaren bidezko kontrol edo zaintzaren aurrean.

📍11. Pornografia eta eduki iraingarriak, lorpenean, baimenean, boterean eta lanean oinarrituta, emakumeen eta queer pertsonen nahiak erdigunean jarriko dituen eduki erotiko alternatiboa aldarrikatuz.

📍12. Adostasuna plataforma digitalen kulturan, diseinuan, politiketan eta zerbitzu-terminoetan.

📍13. Datuen eta informazio pertsonalaren pribatutasuna, gizabanakoek, sektore pribatuak edo estatuko (estatukoak ez diren) eragileek duten irabaziaren eta gorputzen kontrolaren aurrean.

📍14. Gure historia pertsonalari eta Interneteko memoriari buruzko memoria; eta horrek, gure datuak ezabatzea esan nahi du, hala nahi badugu.

📍15. Anonimotasunerako eskubidea, adierazpen-askatasuna eta identitatea bermatzeko.

📍16. Haurren eta gazteen ahotsak eta esperientziak sartzea, bai eta haien garapen emozional eta sexualerako eskubidea ere, pribatutasuna eta informazioa barne.

📍17. Online indarkeria mota guztiak amaitzea (erasoak, mehatxuak, larderia, bideozaintza).

💜 EZ ELIKATU TROLLA! ETA EZ ZAITEZ TROLL BAT BIHURTU!
Don 't feed the troll mundu birtualeko printzipio unibertsala da. Gatazka nahita eta kontzienteki bilatzen duten pertsona horiei ez erantzutera bultzatzen zaitu, horretaz, funtsean, elikatzen baita. Horrela, kasurik onenean, ez duzu eztabaidatuko 11 urteko mutiko alfer batekin edo, txarrenean, horma batekin (literala, bot bat izan baitaiteke).
Eta kontuz! Ez dira elikatu behar, baina ezta haietako bat bihurtu ere. Gogoratu menderatze-sistemak dinamikoak direla; beraz, denak joka dezakegula horrela une jakin batean. Lehenago pentsatu argitalpen hori zapalkuntza-egoeran dauden beste pertsona batzuentzako etorkorra den, legitimazioa kentzen duen, umiliatzen duen edo bortxatzen duen. Eta hori eginda ere, hanka sar dezakegu. Ez da ezer gertatzen, barkamena eska dezakegu eragindako minengatik, eta hurrengorako ikasi. Hori bai, norbaitek kargu hartzen badizu iruzkin antigitano, kapazitista, kolonialista, klasista, lodifobo, LGBATIQ+fobiko, arrazista, sexista... bat egin izanagatik, eta ez baduzu oso ondo ulertzen zergatik, ez arinegi ibili. Entzun, hausnartu, informazioa bilatu eta, ulertu gabe jarraitzen baduzu, gizalegez galdetu zer ez duzun ikusten. Ikastea da kontua (desikastea edo berrikastea), eta horretan ari gara denok. Hori bai, ez kendu pisurik eta ez honelakorik bota: “(txertatu hemen random gizarte-mugimendua) hori eskuetatik joaten ari zaizue”.

🤟🏾 ALERTA MACHITROLL: Karisma Fundazioak zibermisoginiarik gabeko Internet baten alde lan egiten du, umorearen bidez, “Interneten eduki feministak aurkitzen dituen bakoitzean  [...] eraso egiten duen zibernauta moduko horren presentzia detektatuz eta salatuz”. Sartu Alerta Machitroll-en https://mtroll.karisma.org.co eta deskubritu existitzen diren matxitroll espezieak, alerta-sorgailu bat, zure matxitrollismo maila ezagutzeko test bat eta hori geldiarazteko dekalogo bat.

💜 GO RROTOAK ENGAGEMENT-A SORTZEN DU, ETA INPLIKAZIOAK, DIRUA!
Algoritmoak ere ez dira neutralak. Futuramako Hipnoapoa bezalakoak dira, bertan ahalik eta denbora gehien gera zaitezen nahi dute, kontsumi dezazun eta, aldi berean, datuak bota ditzazun. Sare sozialetan, arretaren ekonomia deitutakoaren ondorioz, interakzio gehien sortzen dituen eta emozio indartsuak sortzen dituen edukia lehenesten da. Eta badakizu nori egiten dion mesede? Hori da! Zure datuak zukutzen dituzten plataformen jabeei eta gorroto-diskurtsoak sustatzen dituztenei. Izan ere, gorrotoa ere monetizatu egiten da, eta eduki-sortzaile askoren diru-sarreren iturri nagusia (ez dugu haien izena gogoratu nahi), emakumeen, disidentzien eta txandakako beste kolektibo batzuen aurkako indarkeria digitala izango da . Beraz, kontuan izan hau: zaindu non igarotzen duzun denbora eta nori ematen diozun bozgorailua!

🤟🏾 MANIFIESTO POR ALGORITMIAS HACKFEMINISTAS: Liliana Zaragoza Canok eta Anna Akhmatovak manifestu hau oparitzen digute, non algoritmoak, gorputza eta Interneta bezala, lehian dagoen lurraldetzat hartzen diren. Inguratzen dituen opakutasuna eta mistika salatzen dituzte eta algoritmia hackfeministak aldarrikatzen dituzte. Irakurri GenderIt.org-en: https://www.genderit.org/es/articles/edicion-especial-manifiesto-por-algoritmias-hackfeministas

💜 PROSUMITU FEMINISTA!
PPROdu zitu + kontSUMITU eduki feminista, eta, jakina, ankapazitista, arrazakeriaren aurkakoa, ekologista, ijitoa, queerra, transinklusiboa... Denak balio du: artikuluek, blogek, foroek, ilustrazioek, musikak, sare sozialetako profilek, podcastek, bideocastek, bideo-jokoek, streamingak, websailek... Eta ez ahaztu aldarrikatzea honaino ekarri gintuzten aitzindariak eta haien bidea jarraitzen dutenak. Badakizu: Ada Lovelace, Alez Hache, Anamhoo, Ángela Ruiz Robles, Audrey Tang, Biella Coleman, Cathy O'Neil, Chelsea Manning, Cornelia Sollfrank, Donna Haraway, Eurídice Cabañes, Hedy Lamarr, Helen Hester, Jude Milhon, Jasbin Puar, Judith Membrives i Llorens, Las Kpopers, Legacy Russell, Lynn Conway, McKenzie Wark, Marta G. Franco, Marta Peirano, Montserrat Boix Piqué, Oihane Iraguen Zabala, Pantube, Pat Cadigan, Pikara Magazine, Proyecto Una, Radia Perlman, Remedios Zafra, Rosi Braidotti, Sadie Plant, Simona Levi, Silvia Agüero, TEresa Lopez Pellisa, VNS Matrix edo zure auzokidea, eguna alaitzen dizuten meme horiek bidaltzen dizkizun emakume hori.

🤟🏾 GUERRILLA MEMETIKOA: ai, pentsa dezakezu memea garrantzirik gabeko zerbait dela, zentzugabea, shitposting hutsa, baina memeak funtsezko eragile bihurtu dira mundu birtualeko eremu kulturala, politikoa eta soziala lortzeko lehian. Berri ona da gerra hau. Eta, flowerpower bakezalea bazara ere, zuretzat ere bada; izan ere zure arma Gaysper bezalako koloretako mamu bat izan daiteke (Voxek meme batean erabili zuen emojia, eta azkenean esanahia aldatu eta LGBATIQ+-ren ikur bilakatu zena). Sortu eta partekatu ondorengo hauek sortzen dituzten bezalako meme feministak Estela Ortizek (@kkiilllljjooyy), Feminismo en 8 bits-ek (@feminismoen8bits), Free Wifi-k (@hans.freewifi), La Berza que arrastro-k (@la_berza_que_arrastro), La Fluorra-k (@fluorrazepam2), La Paya Seria-k (@lapayaseria_), Proyecto UNAk (@proyectouna_) edo Zorras Regular-ek (@zorras.regular), beste askoren artean.

🤟🏾 EGIN ZAITEZ ENTZIKLOPEDISTA: Eta gerra zurea ez bada, beti izan zaitezke entziklopedista. Ba al zenekien Wikipedia argitaratzen dutenen % 13 baino gutxiago direla emakumeak? Horrek ondorio larriak ditu edukietan, emakumeei eta feminizatutako gaiei buruzko sarrera gutxiago daudelako. Gainera, dauden orriek hedadura eta sakontasun txikiagoa dute, eta est ereotipoz josita egoten dira. Bestalde, argitaratze prozesuaz ari bagara, editoreek funtzionamenduaren konplexutasuna eta giro oso maskulinizatua eta emakumeentzat etsaitasunezkoa ere badela salatzen dute. Hori da gurpil-zoroa bilakatzen da (emakume gutxiago, genero-ikuspegi gutxiago). B eraz, joera hori aldatzera animatzen bazara, zuk zeuk bakarrik egin dezakezu edo topaketa kolektiboetako batera joan, lagunen artean editatzen ikasteko. Begiratu bat eman Wikiemakumeok proiektuari eta bere Wikielkarretaratzeei https://eu.wikipedia.org/wiki/Wikiproyecto: Mujeres/Wikimujeres/WikiEmakumeok edo Wikiesferari eta bere editatoiei https://www.wikiesfera.org/editatonas/WikiEmakumeok o a Wikiesfera y sus editatonas https://www.wikiesfera.org/editatonas/ .

🤟🏾 SARETU: Eta, jakina, bilatu sareak. Adibidez, Autodefentsa Feministaren Sarea (https://autodefensa.online/), non Espainiako Estatuko hackfeminista kolektiboekin bat egin dezakezun eta afektuak, elkarretaratzeak edo baliabideak lotu.

💜 IKASI TECH AUTODEFENTSA FEMINISTA!
Inoiz galdetu al diozu zeure buruari pasahitzen administratzaile bat izatearen garrantzia? Aldi baterako mezu elektronikoen sorgailu bat erabiltzen duzu? Badakizu nola aldatu zure pribatutasunaren babesa Google edo DuckDuckGo, Gmail edo Rise Up, Signal edo Whatsapp, Chrome edo Tor erabiltzen duzunean? Ezagutzen duzu sextinga egiteko ipurdia edo aurpegia erregela? Nola lagun diezaiokezu online jazarpena jasaten ari den kide bati? Edo non aurkitu ziberfeminismoari buruzko informazioa?

Lagun, ezagutza boterea da, beraz, gure burua online zaindu nahi badugu, ahalegin txiki bat egin behar dugu mundu digital hau ulertzeko. Badakigu beldur pixka bat sortzen duen zerbait dela; beraz, animatzen zaitugu autodefentsaren mundu hau esploratzera talde ziberfeministen eskutik, segurtasun birtual atseginagorantz eta liluragarriagorantz bidaia egiteko gidak eskaintzen baitizkigute. Bisitatu haien etxetxo digitalak eta erabili gure esku jartzen dituzten material guztiak, prosumitzaileen mundu libreago eta libertarioago honekin bat egin ahal izateko.

🤟🏾 AKELARRE CIBERFEMINISTA: #AkelarreCiberfeminista kolektiboak eraso matxisten aurka egiten du sarean, eta aktibismo digital feministari ikusgarritasuna ematen dio. Bere orrialdean (https://akelarreciberfeminista.noblogs.org /) autodefentsa ziberfeministako kita aurkituko duzu; dokumentu bat (orri-markagailua eta pantaila-hondoa barne), aholku, elkarrizketa eta erreferenteen bitartez  - denak oso giro onean - aktibismo digitala aztertu ondoren sortzen den segurtasun birtualari buruz hausnartzeko.

🤟🏾 TEDIC + CYBORG FEMINISTA + LIBRES Y SEGURES: Tecnología, Educación, Desarrollo, Investigación, Comunicación (TEDIC) elkarteak, https://www.tedic.org/,  eskubide digitalak defendatzen dituen eta teknologia libreen erabilera sustatzen duen Paraguaiko erakundeak, proiektu oso baliotsuak jartzen ditu gure esku. Alde batetik, Cyborg Feminista atariak, https://cyborgfeminista.tedic.org/, Donna Harawayren cyborg kontzeptua du abiapuntu, berdintasunean eta aniztasunean oinarritutako internet aske baten alde borrokatzeko. Sartu eta aurkitu ikerketa, gida edo inprimagarri zoragarri pila bat. Horren guztiaren artean, segurtasun digitaleko toolkitak nabarmendu nahi ditugu, taldean zaintzen ikasteko fanzine txiki (handi) batzuk.
Bestetik, Libres y Segures webguneak, https://libresysegures.tedic.org/es/, gogorarazten digu sarea “iheserako eta salbamendurako gune” bat izan daitekeela LGBATIQ+ komunitatearentzat, informatzeko, komunikatzeko, elkartzeko eta adierazteko gune bat, “bakarrik ez gaudela baieztatzen laguntzen duen” leku bat. Hau da, libre eta seguru sentitzeko moduko Interneta. Eta, informazioa boterea denez, LGBATIQ+ mugimenduaren historia pixka bat eta giza eskubideei buruzko dibulgazioa oparitzen digute Interneten; aktibismoari, desioari edo indarkeriei buruzko gaiak jorratzen dituen podcast bat ere entzun ahal izango duzu; pertsona eta kolektiboentzako aholku batzuk aurkituko dituzu... Eta, horrez gain, ekintzaileei eta giza eskubideen defendatzaileei zuzendutako segurtasun digitalari buruzko ikastaro bat ere egin ahal izango duzu!

🤟🏾DONNES TECH + FEMBLOCK: Donnes Tech-ek emakumeek IKTetan dituzten inklusiorako eta sartzeko ibilbideak (horrela, positiboan) ikertzen ditu. Bisitatu https://donestech.net / eta ezagutu online indarkeria matxisten aurkako KITa. Online indarkeria matxisten aurrean elkar ezagutzeko, zaintzeko eta aldatzeko kita bezalako baliabideak.

Gainera, teknoaktibista katalanen talde hori Femblock proiektuaren parte ere bada. Proiektu horretan, autodefentsa eta segurtasun digital feministen adituek indarkeria matxista digitalei aurre egiteko arreta eta laguntza lerro bat osatzen dute. Bere webgunean, https:// fembloc.cat /, hainbat baliabide jartzen dituzte eskura, hala nola Autodefentsa digital feminista azkarraren kita, non zure pribatutasuna hobetzen, arakatzaileen aurka borrokatzen edo sexting segurua egiten ikasiko duzun.  

🤟🏾LUCHADORAS + LIBRES EN LÍNEA: Luchadoras talde feminista mexikarrak IKTak berreskuratu ditu, indarkeriarik gabeko topagune fisiko eta birtualak sortzen laguntzeko. Bere orrialdean, https://series.luchadoras.mx /, artikuluak, podcastak eta bideoak aurkituko dituzu, #Technolovers seriea barne (“teknologien masterrak, bizikleta hartu, ordenagailua desarmatu eta kotoizko maluta bat soineko bihurtzen duten emakumeak”).

Gainera, La Sandía digital, https://lasandiadigital.org.mx/, proiektuarekin batera, Libres en linea proiektu interaktibo ederra oparitzen digute. Bertan, Leos-i lagunduko diozu indarkeria digitalari aurre egiten eta aliantzak bilatzen Clikaren multibertsoan. Gogoeta egiteko eta birtualtasunean zeure burua modu kolektiboan defendatzen ikasteko istorioa.

  Bere atarian galaxiblog bat eta beste hainbat baliabide ere eskura dituzu (dena oso zainduta baitago!). Adibidez, indarkeria digitalei buruz hitz egitera gonbidatzen gaituzte, saio kolektibo baterako dinamizazio proposamen batekin (gelan, lagunekin, batzarrean...). Gainera, proiektua hedatzera animatzen gaituzte. Horretarako, Leosen eta konpainiaren inprimatzeko stickerrak gure eskura jartzen dituzte, inprimatzeko, eta mezua mundu analogikoan (kalean, metroan edo komun publikoetan) eta digitalean (sareetara igo geolokalizazioa desaktibatuz) hedatzera animatzen gaituzte, #JuntasSomosMásFuertes #NoEsTuCulpa #EsVirtualEsReal edo #LibresEnLinea traolak erabilita. Beraz, badakizu. Sartu http://www.libresenlinea.mx/-n, eta gozatu!

🤟🏾MODO A PRUEBA DE RIESGOS: Asuntos del Sur berrikuntza politikorako erakundeak garatutako ataria da Modo a prueba de riesgos. Ataria honek sarean erabiltzen dugun eta maila indibidualean zein kolektiboan gure kontra erabil daitekeen informazio horri guztiari buruz hausnartzera gonbidatzen zaitu (datu pertsonalak, kontaktuak, mezu pribatuak eta baita finantza-informazioa ere, erosketak...). Zertaz ari garen ulertzeko beharrezko informazioaz gain, ekintzaileei eta gizarte zibileko erakundeei zuzendutako segurtasun digitaleko arriskuak modelatzeko tresna bat oparitzen digute, “arriskuak berdin zaurgarritasunengatiko mehatxuak zati erresilientzia-gaitasunak” formula erabiltzera gonbidatzen zaituena. Hemen erabiltzera animatzen zaitugu: https://modeladoriesgos.asuntosdelsur.org /

🤟🏾NAVEGANDO LIBRES POR LA RED: Taller de Comunicación Mujer, https://tcmujer.org/, Ekuadorreko erakunde feministak LBTI emakumeen eta pertsonen eskubideen alde lan egiten du eta Navegando Libres por la Red jarri du martxan. Programa honen helburua da emakumeen, haurren, nerabeen eta LGBTIQ+ pertsonen eskubideen egikaritzea sustatzea teknologien esparruan, Internet Feminista baterantz aurrera egiteko. Bere atarian (https:// navegandolibres.org /) fanzineak, ilustrazioak eta bideoak dituzten kanpainak aurkituko dituzu, indarkeria digitalak modu errazean ulertzeko eta, horrez gain, gune birtualetan seguru mugitzen ikasteko tip mordo bat aurkituko dituzu.  Era berean, Internet libre y segura mahai-jokoa nabarmendu nahi dugu, haurrei eta nerabeei beren eskubide digitalei buruz modu dibertigarrian ikasteko aukera ematen diena. Hemendik jaitsi dezakezu fitxen, jarraibideen eta taularen inprimagarria: https://navegandolibres.org/internet-libre-y-segura/

🤟🏾PIKARA MAGAZINE: Gomendio ziberfeministen bilduma txiki honetan ezin zen Pikara Magazine falta. Analogikoaren eta digitalaren artean dagoen aldizkari hau 2010ean sortu zuten Bilbon Itziar Abad, June Fernández Casete, Lucía Martínez Odriozola eta Maite Asensio kazetariek. Harrezkero, kooperatiba honek era guztietako gaiak jorratu ditu ikuspegi feminista batetik, eta monografikoak eskaini dizkie antirrazismoari, kartzelei, kirolari, ekonomia digital feministari, umoreari, erokeriari, kazetaritzari, prostituzioari, zahartzaroari eta abarri. Berriro azpimarratuko dugu Las violencias de género en línea proiektua, mota honetako erasoak jasan zituzten aktibisten ahotsak eta testigantzak biltzen dituen monografikoa. Bertan, Espainiako Estatuko egoerari buruzko txosten bat ere aurkituko duzu, Laia Serra abokatuarekin batera egina. Pasa zaitez bere etxetxo birtualetik eta babestu gizarte-ekonomia proiektu hau: https://www.pikaramagazine.com /

🤟🏾SEGURIDAD DIGITAL: Seguridad Digitalen mundu birtualean ere modu dibertigarrian zaintzeak duen garrantzia ikas dezagun lan egiten dute. Bere orrialdean, https://segudigital.org /, zeure burua probatu ahalko duzu ¡Que Mercurio retrógrado no afecte tus comunicaciones digitales!testa eginda (zainketa digitalen inguruan -gailuak, kontuen eta informazioaren erabilera- nola zaudeten ikusteko) edo ¿Amas sextear? Si, seguro quiz-a eginda (zure sexting ohiturei buruz hausnartzeko).